محافظت از سلامتی: هپاتیت بی را بشناسید و جلوی آن را بگیرید😷

 خیر، در شرایط عادی، لبه کبد را می‌توان در هنگام دم عمیق لمس کرد. البته ذکر این نکته ضروری است که بجز در مراحل انتهایی و دیررس بیماری، با لمس کبد و معاینه شکم به تنهایی نمی‌توان به بیماری کبدی پی برد. باید توجه داشت که حتی با سونوگرافی شکم در همه موارد، وجود بیماری کبدی را نمی‌توان تشخیص داد و انجام آزمایش خون و بررسی‌های تکمیلی دیگر نیز ضروری است.

---

وظایف و فعالیت‌های کبد

کبد به عنوان یکی از اعضای بزرگ داخلی بدن، وظایف متعدد و حیاتی در بدن انسان دارد. در این متن، به نقش‌های اصلی کبد اشاره خواهیم کرد. وقتی مواد غذایی به دستگاه گوارش وارد می‌شوند، اقدامات مختلفی برای آماده‌سازی آنها برای استفاده بدن انجام می‌شود. پس از ورود به معده و ترکیب با شیره گوارشی، مواد غذایی به روده کوچک وارد می‌شوند. در اینجا، مواد غذایی تحت تأثیر آنزیم‌ها و مواد شیمیایی ترشح شده از دیواره روده و لوزالمعده هضم می‌شوند. بعد از هضم مواد، فرآیند جذب توسط سلول‌های روده کوچک رخ می‌دهد و مواد جذب شده به خون ملحق می‌شوند. این مواد در ابتدا به طور مستقیم به بافت‌های مختلف نمی‌روند، بلکه به کمک عروق به کبد منتقل می‌شوند. در کبد، تغییرات لازم بر روی این مواد انجام می‌شود تا برای استفاده سلول‌های بدن آماده شوند.

نقش کبد در حفظ سلامتی

کبد با تغییرات لازم بر روی مواد جذب شده و همچنین دفع سموم، نقش مهمی در حفظ سلامتی دارد. این تغییرات شامل:

1. تنظیم قند خون: کبد تبدیل مواد قندی ساده مانند گلوکز به شکل ذخیره‌ای آن یعنی گلیکوژن دارد و در صورت نیاز می‌تواند ذخیره‌های گلیکوژن را به گلوکز تبدیل کند.

2. مشارکت در سوخت و ساز چربی‌ها: کبد چربی‌های جذب شده را به اشکال مختلفی تبدیل و در سوخت و ساز چربی‌ها دخالت می‌کند.

3. تولید پروتئین‌ها: کبد تقریباً تمام پروتئین‌های پلاسمای خون را تولید می‌کند.

4. ذخیره و ترشح ویتامین‌ها و مواد معدنی: کبد موادی مانند ویتامین‌ها (A، B و…) و مواد معدنی (آهن، مس و…) را ذخیره کرده و در مواقع نیاز ترشح می‌کند.

5. دفاع از بدن: کبد ورود میکروب‌ها به بدن از طریق گردش خون را از طریق سیستم دفاعی خود مهار می‌کند.

نقش کبد در تطهیر از سموم و تولید پروتئین

کبد یک نقش کلیدی در تطهیر بدن از سموم دارد. موادی مانند آمونیاک که توسط بدن تولید می‌شود، مخصوصاً در ترکیب با باکتری‌های روده، می‌توانند آسیب برای سلول‌های مختلف بدن ایجاد کنند. کبد این مواد را از خون جذب و به اوره تبدیل می‌کند تا توسط کلیه‌ها دفع شوند. همچنین، کبد مواد مضر دیگری نیز از بدن دفع می‌کند. در واقع، کبد مسئول دفع سموم از بدن به جمله آمونیاک است. اگر عملکرد کبد به هر دلیلی مختل شود، سموم در بدن انباشته می‌شوند و به سلامت عمومی بدن آسیب می‌زنند.

همچنین، کبد نقش مهمی در تولید پروتئین‌ها دارد. آلبومین که یک پروتئین مهم در خون است، توسط کبد ساخته می‌شود. این پروتئین مهم برای حمل و نقل مواد و تعادل مایعات در بدن اساسی است. کبد همچنین پروتئین‌های دیگری مانند فاکتورهای انعقادی را تولید می‌کند که در فرآیند انعقاد خون نقش دارند. ویتامین K نیز برای تولید این فاکتورها به کمک کبد انجام می‌شود. از طرفی، ترانسفرین‌ها که وظیفه نقل و انتقال هورمون‌ها را دارند، نیز توسط کبد ساخته می‌شوند. عملکرد کبد در تطهیر از سموم و تولید پروتئین‌ها بسیار حیاتی است و اختلال در این عملکرد‌ها می‌تواند به مشکلات جدی در سلامتی منجر شود.

---

• آیا میتوان بدون کبد زنده ماند؟

با توجه به وظایفی که کبد بر عهده دارد، به طور حتم نمی‌توان بدون کبد زنده ماند. ولی باید این نکته را در نظر داشت که در اکثر بیماری‌های کبدی، درصد کمی از آن دچار ضایعه شده و به این دلیل فقط برخی از فعالیت‌های کبدی دچار اختلال می‌شود. به این ترتیب، در اکثر بیماری‌های کبدی، حیات بیمار به خطر نمی‌افتد. به عبارت ساده‌تر، چنانچه تنها کمتر از یک سوم کبد سالم باشد، همین قسمت کوچک می‌تواند نیازهای طبیعی بدن را بر طرف نماید.

---

تولید صفرا

صفرا مایعی به رنگ زرد مایل به سبز با طعم بسیار تلخ می‌باشد که به طور مداوم توسط سلولهای کبدی ساخته می‌شود. صفرا از طریق مجاری صفراوی به داخل کیسه صفرا ریخته شده و در آنجا تغلیظ و برای مدتی ذخیره می‌شود. مواد غذایی پس از مخلوط شدن با شیره گوارشی در معده به دوازدهه ابتدای روده کوچک وارد می‌شود. با ورود مواد غذایی به دوازدهه، صفرا از کیسه صفرا ترشح و به دوازدهه می‌ریزد. در بدن یک شخص سالم و بالغ، روزانه به طور طبیعی حدود ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌لیتر صفرا ساخته و ترشح می‌شود. این مایع به طور عمده از آب بیلی‌روبین و نمک‌های صفراوی تشکیل شده است. در واقع، علاوه بر دفع بیلی‌روبین، به هضم و جذب چربی‌ها در روده کمک می‌کند. در مواردی که به علل مختلف، میزان بیلی‌روبین در خون بالا برود، زردی و یرقان بروز می‌نماید.

هپاتیت بی

با توجه به آخرین گزارشات سازمان بهداشت جهانی (WHO)، تخمین زده شده که حدود ۴۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان با ویروس هپاتیت “بی” آلوده هستند. این بیماری به عنوان پس از سل و مالاریا، شایع‌ترین بیماری عفونی و واگیر در جهان است. هر ساله حدود ۵۰ میلیون نفر به تعداد آلودگان این ویروس در جهان افزوده می‌شوند. اکثر موارد آلودگی به این ویروس در کشورهای چین و تایوان گزارش شده‌اند. شیوع این بیماری در برخی مناطق آسیا و آفریقا بسیار بالاست و در برخی از این مناطق تا حدود ۲۰ درصد از جمعیت ممکن است مبتلا به این بیماری باشند.

---

شیوع ناقلین هپاتیت “بی” در جامعه ایرانی حدود ٢/١٤ درصد افراد جامعه یا تقریباً ١/٤۰۰/٠٠٠ نفر است. این آمار در شهرها و مناطق مختلف کشور متفاوت است. از سال ۱۳۷۲، تمامی نوزادان در کشور تحت واکسیناسیون ضد هپاتیت “بی” قرار گرفته‌اند و به همین دلیل میزان بروز موارد جدید کاهش یافته است. گاهی اوقات به دلیل کشف موارد مثبت هپاتیت “بی”، اندیشه‌ای مطرح می‌شود که شیوع این بیماری افزایش یافته است، اما این افکار اشتباه است. در واقع، در حال حاضر شیوع بیماری در جامعه کاهش یافته و موارد تشخیص داده شده تنها به دلیل بهبود روش‌های تشخیصی افزایش یافته‌اند. تحقیقات پزشکان و متخصصین کبد نشان می‌دهد که تشخیص بیماری هپاتیت “بی” در ده سال گذشته در کشور ساده‌تر شده است و بیشتر بیماران در مراحل ابتدایی شناسایی می‌شوند.

---

علائم و نشانه‌ها

بیماری هپاتیت می‌تواند بدون علامت مشاهده شود یا علایم شدیدی که با گرفتاری شدید کبدی همراه‌اند ایجاد کند. به طور عمومی، پس از ورود ویروس به بدن و گذشت یک دوره نهفتگی، علایمی مشابه سرماخوردگی مانند ضعف، خستگی، احساس کسالت، بی‌اشتهایی، تب، دردهای عضلانی، التهاب مفاصل و بثورات پوستی ممکن است ایجاد شود.
پس از مدتی، مرحله دوم با ظاهر شدن علائم زردی پوست به همراه بهبود علایم اولیه و تیرگی ادرار یا کاهش رنگ مدفوع آغاز می‌شود. پس از این مرحله، بیمار به مرحله نقاهت و بازیابی وارد می‌شود. معمولاً کودکان نشانه‌هایی کمتر و خفیف‌تر را نشان می‌دهند و بسیاری از موارد بدون اظهار علائم آشکار هستند. بسیاری از مبتلایان به این بیماری علائمی دال بر بروز زردی نمیدهند، علت این امر ابتلا در دوران نوزادی و کودکی است که اغلب بدون علامت است.

تشخیص هپاتیت بی

در اکثر موارد، تشخیص آلودگی به ویروس هپاتیت “بی” پس از اهدای خون یا انجام آزمایشات آزمایشگاهی صورت می‌پذیرد و افراد معمولاً هیچ علامت یا نشانه‌ای از بیماری را تجربه نمی‌کنند و از وجود آلودگی به تعجب می‌پردازند. همانطور که اشاره شد، یکی از روش‌های تشخیصی این بیماری اندازه‌گیری آنتی‌ژن سطحی ویروس هپاتیت “بی” یعنی HBSAg است. اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی، به خصوص آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، ممکن است نشانه‌های مفیدی برای تشخیص حالت کبدی بیماری ارائه دهد. در صورت افزایش سطح آنزیم‌های کبدی در خون یا وجود اختلالات در سونوگرافی کبد، انجام آزمون‌های پیشرفته مانند تصویربرداری با پیترسی-آر یا تصویربرداری آندوسکوپی ضروری است.

لازم است توجه داشت که افراد برای کشف وضعیت خود از اهدای خون خودداری کنند و تنها با انجام آزمایش خون و پیگیری وضعیت خود اطلاعات دقیقی درباره بیماری‌شان کسب کنند.

---

بدنبال کشف یک مورد HBSAg مثبت در خانواده انجام این آزمایش در خواهر برادر ،والدین، همسر و فرزندان ضروری است.

---

انجام آزمایش خون قبل از تلقیح واکسن ضد هپاتیت “بی” توصیه می‌شود. ممکن است تصور وجود داشته باشد که چرا برای خواهران، برادران، پدران و مادران انجام آزمایش ضروری است؟ ممکن است در حال حاضر آنها زندگی جداگانه‌ای داشته و ارتباطی با بیمار نداشته باشند؟ پاسخ به این موضوع این است که احتمال وجود ابتلا در دوران کودکی و به صورت مشترک وجود دارد و بهتر است همه افراد برای یکبار در طول عمر خود آزمایش هپاتیت “بی” را انجام دهند.

در مورد انجام بیوپسی کبد توصیه نمی‌شود. اگر پزشک با بررسی آزمایشات کبدی و انجام معاینه به درگیری کبدی مشکوک شود، پیشنهاد می‌شود با پزشک معالج خود مشورت کنید تا در مورد انجام بیوپسی کبد تصمیم گیری کنید. لازم به ذکر است که کبد در مبتلایان به هپاتیت حاد و ناقلین هپاتیت “بی” ممکن است تحت تاثیر و تغییرات قرار بگیرد. اطلاعات کامل‌تر در این زمینه از طریق مشورت با پزشک خود به دست آورید.

---

فیبرواسکن، یک روش مدرن در تشخیص و ارزیابی وضعیت کبد است. امروزه با استفاده از تکنولوژی پرتاب امواج با فرکانس پایین ماوراء صوت به داخل بدن (مشابه به سونوگرافی)، امکان اندازه‌گیری آسیب کبد و میزان سختی آن وجود دارد. این روش به طور کاملاً غیرتهاجمی انجام می‌شود و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزارهای پیچیده انجام می‌پذیرد.

---

راههای انتقال ویروس هپاتیت بی

ویروس هپاتیت بی از راههای زیر منتقل میشود:

انتقال از راه خون و فرآورده های خونی

سابقه تزریق خون آلوده به ویروس (خوشبختانه خونهای موجود در کشور از نظر ابتلا به هپاتیت «بی» مشکلی ندارند) استفاده از سرنگ مشترک جهت تزریق، خالکوبی و تاتو کردن یا سوراخ کردن گوش با وسایل آلوده، استفاده از مسواک یا تیغ ریش تراشی که میتواند آلوده به خون باشند و فرو رفتن اتفاقی سوزن آلوده به ویروس در بدن.

انتقال از طریق مادر آلوده به نوزاد:

این راه مهمترین راه انتقال بیماری هپاتیت «بی» در ایران است. چه بسیار مواردی است که ما با خانواده ای روبرو میشویم که چند نفر از فرزندان دچار هپاتیت «بی» میباشند و علت آن را باید در تماسهای دوران کودکی جستجو کرد.

انتقال از راه جنسی

ویروس هپاتیت در ترشحات بدن از قبیل بزاق، مایع منی و ترشحات مهبل وجود دارد. عدم رعایت اصول صحیح فعالیت جنسی و یا بی بندوباری جنسی می تواند موجب انتقال هپاتیت شود. باید توجه داشت که در صورت استفاده از واکسن هپاتیت بی در همسر افراد مبتلا و ایجاد آنتی بادی ضد ویروس بی، نیازی به استفاده از روشهای پیشگیری هنگام تماسهای جنسی نیست.

انتقال از طریق نیش برخی حشرات

نادر است ولی امکان انتقال وجود دارد.

انتقال از طریق اقدامات دندانپزشکی

انجام اقدامات دندانپزشکی در مراکزی که از وسایل غیر بهداشتی و با روشهای غیر صحیح وسایل خود را ضد عفونی مینمایند میتواند موجب انتقال بیماری شود.

انتقال در بین اعضای خانواده

ویروس هپاتیت در اثر برخوردهای ساده روزانه مانند صحبت کردن دست دادن بوسیدن در آغوش گرفتن و یا در مکانهایی مانند استخرها منتقل نمیشود. ویروس هپاتیت بی در خارج از بدن انسان در برابر حرارت رطوبت و عوامل شیمیایی بسیار مقاوم است انتقال از طریق اقدامات دندانپزشکی انجام اقدامات دندانپزشکی در مراکزی که از وسایل غیر بهداشتی و با روشهای غیر صحیح وسایل خود را ضد عفونی می نمایند میتواند موجب انتقال بیماری شود. انتقال در بین اعضای خانواده ویروس هپاتیت در اثر برخوردهای ساده روزانه مانند صحبت کردن دست دادن بوسیدن در آغوش گرفتن و یا در مکانهایی مانند استخرها منتقل نمیشود. ویروس هپاتیت بی در خارج از بدن انسان در برابر حرارت رطوبت و عوامل شیمیایی بسیار مقاوم است. این ویروس در حرارت ۲۰ درجه تا ۱۵ سال و در حرارت اتاق تا ۶ ماه و در یک لیوان خشک تا ۴ هفته زنده میماند ولی پس از جوشاندن در ۱۰۰ درجه سانتیگراد به مدت ۵ دقیقه از بین میرود این ویروس با مواد ضد عفونی کننده نظیر گلوتار ،آلدئید کلروفرم و فرمالین (۱ در ۴۰۰۰) از بین میرود.

---

طرز روبرو شدن با مشکلات

مشکلات و سختی‌ها همیشه در زندگی وجود دارند. به جای داد و فریاد کردن، باید یاد بگیریم که چطور با زندگی کنار بیاییم. داد و فریاد و پشیمانی جز تلف شدن وقت و صدمه‌رساندن به اعصاب و روان، اثر دیگری ندارد. در این موارد، باید فکر کنیم که چگونه مشکل را برطرف نماییم و از پیدایش مشکلات و شکست‌های آینده جلوگیری کنیم. این عادت به فکر کردن نشانه‌ای از انسان مترقی است.

یکی از عواملی که از شکست‌ها جلوگیری می‌کند، مطالعه تاریخ و آگاهی از تجربیات دیگران است. گفته می‌شود که انسان باید با یک چشم به تاریخ گذشته و با چشم دیگر به حال و آینده نگاه کند. فایده بررسی تاریخ درس و عبرت‌گرفتن از علل موفقیت‌ها و شکست‌هاست.

---

هپاتیت و انتقال داخل خانواده

اگر در خانواده یک فرد ناقل هپاتیت وجود داشته باشد، امکان انتقال بیماری به سایر افراد خانواده وجود دارد، و نحوه انتقال از طریق ورود خون فرد ناقل هپاتیت به مخاط و یا خون فرد سالم است. به عنوان مثال، با عطسه کردن، ذرات دهان فرد آلوده می‌توانند به چشمان افراد سالم منتقل شوند و به همین دلیل، هنگام عطسه کردن، می‌توان دهان را با دستمال پوشاند. البته همانطور که قبلاً گفته شد، انتقال بیشتر خونی رخ می‌دهد و در صورت تلقیح واکسن، خطری وجود نخواهد داشت.

ازدواج و هپاتیت بی

سؤال مهمی است؛ آیا فرد مبتلا به هپاتیت «بی» می‌تواند ازدواج کند؟ و آیا هنگام خواستگاری باید به طرف مقابل، حقیقت را بیان کند؟ اصولاً معاشرت برای افراد مبتلا به هپاتیت «بی» منعی ندارد. ازدواج برای دختران و پسران مبتلا به هپاتیت «بی» ممنوعیتی ندارد، و طرف مقابل باید آزمایش داده شده و پس از آن تحت واکسن هپاتیت «بی» قرار گیرد.

---

خواهر و برادر عزیزم، امروز باید ما برای کنترل و مهار بیماری در کشور، دست به دست هم دهیم و با شناسایی افراد مثبت و انجام اقدامات پیشگیرانه، به آینده‌های سالم در کشور خود امیدوار باشیم. هیچ چیز از گفتن واقعیت بهتر نیست، ولی باید تمام جوانب را در نظر گرفت.

---

خواهری عزیز که با جواب آزمایش هپاتیت “بی” دچار سرخوردگی و افسردگی شده‌اید، آیا کشف این موضوع در شما و انجام اقدامات پیشگیرانه بهتر از عدم کشف موضوع و ابتلای فرزندان شما در آینده نیست؟ حال که هپاتیت “بی” مثبت هستید، می‌توانید با انجام اقدامات پیشگیرانه، فرزندانی سالم به دنیا بیاورید.

---

نفوذ پزشک

حتی کافر، هم می‌داند که به انتظار معجزات نشستن و از کمک به خود امتناع کردن، گناه است. اما وقتی مردم به این گفته عمل نمی‌کنند و مثلاً حرف و نظر و راهنمایی پزشک را قبول نمی‌کنند، پزشک با ناامیدی مواجه می‌شود که چقدر کم مردم را شناخته است و چقدر کم در آنها نفوذ دارد.

---

علایم و نشانه‌ها در افراد ناقل

در اغلب موارد، عفونت هپاتیت بی از مادران آلوده به نوزادان منتقل می‌شود و تا سال‌ها علامتی دیده نمی‌شود. در برخی موارد، هپاتیت ویروسی حاد می‌تواند در افراد ناقل ایجاد شود. در این افراد، علائم هپاتیت از جمله بی‌اشتهایی، ضعف، بی‌حالی، پررنگی ادرار و زردی دیده می‌شود. در این موارد، سیستم ایمنی بدن نمی‌تواند آنتی‌ژن سطحی هپاتیت بی (HBSAg) را منفی کند و حتی بعد از شش ماه با وجود بهبود ظاهری، این آنتی‌ژن همچنان در خون باقی می‌ماند. گاهی اوقات، برخی از ناقلین هپاتیت بی از علائمی مانند ترش کردن، سوزش سردل، احساس سنگینی در سمت راست شکم و بی‌اشتهایی شاکی هستند. این علائم ارتباطی به بیماری هپاتیت ندارند. ویروس هپاتیت بی در خون و تمام ترشحات بدن از جمله بزاق و عرق افراد ناقل وجود دارد.

تاکنون درمان خاصی برای ناقلین هپاتیت بی ارائه نشده است، و از آنجایی که عملکرد کبد آنها به طور معمول خوب است، نیازی به درمان ندارند. به نظر مؤلف، مصرف بیشتر سبزیجات و میوه‌های تازه، محصولات دریائی مانند ماهی و پرهیز از مصرف چربی و غذاهای آماده، همچنین مصرف بیشتر ویتامین B۱، می‌تواند در جلوگیری از فعال شدن بیماری و حتی منفی شدن آنتی‌ژن HBSAg موثر باشد. باید توجه داشت که در حالت حاد هپاتیت بی، در ۹۰ تا ۹۵ درصد موارد، به طور خودبخودی بهبود می‌یابد و ویروس به صورت کامل از بدن دفع می‌شود. در ۵ تا ۱۰ درصد موارد، ویروس هپاتیت بی در بدن باقی می‌ماند و فرد به عنوان یک ناقل هپاتیت ظاهر می‌شود.

ناقلین هپاتیت باید به موارد زیر توجه نمایند:

1. برای بررسی وضعیت کار کبد خود و انجام آزمایشات خونی، هر شش ماه یک بار به پزشک مراجعه کنند.
2. تمام اعضای خانواده، همسر و فرزندان، و همچنین افرادی که در یک مکان با این افراد زندگی می‌کنند، برای پیشگیری از هپاتیت بی واکسینه شوند.
3. هنگام مراجعه به دندانپزشک، آزمایشگاه، پزشک، و همچنین در هر جای دیگری که خطر انتقال ویروس به دیگران وجود دارد، حتماً اطلاع افراد را از وجود ویروس هپاتیت در بدن خود دهند.
4. از مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات جداً پرهیز کنند.
5. از اهدای خون خودداری کنند.
6. افراد چاق باید تلاش کنند تا وزن اضافی خود را کاهش دهند.
7. از وسایل و لوازم شخصی مانند سرنگ، تیغ، مسواک، ریش‌تراش، حوله و غیره، هرگز به صورت مشترک استفاده نکنند.

تذکرهایی درباره هپاتیت بی

1. ناقلین هپاتیت «بی» می‌توانند ازدواج کنند، اما همسر آنان باید واکسینه شده و از تأثیر مثبت واکسن مطمئن شود. این اقدام به حداقل رساندن خطر انتقال بیماری به طرف دیگر در زندگی زناشویی کمک می‌کند.
2. برای زنان باردار، آزمایش برای هپاتیت «بی» ضروری است تا در صورت کشف عفونت، از انتقال بیماری به نوزاد جلوگیری شود.
3. خانم‌های مبتلا به هپاتیت «بی» بهتر است اگر به تعداد کافی فرزند دارند، از حاملگی مجدد خودداری کنند.
4. ناقلین هپاتیت می‌توانند مثل بقیه افراد زندگی کنند، با رعایت توصیه‌های پیشگیرانه و مراقبت از سلامتی خود.

سرانجام ناقلین هپاتیت «بی»

در اغلب موارد، سازگاری طولانی‌مدتی بین ویروس هپاتیت و سیستم دفاعی میزبان بوجود می‌آید که ممکن است تا سال‌ها ادامه یابد و بیمار مشکل کبدی پیدا نکند. گاهی ویروس به صورت نهفته در بدن باقی می‌ماند تا آخر عمر. از هر ۱۰۰ نفری که به این حالت مبتلا هستند، سالیانه یک نفر (در ایران ویروس از بدن خود پاک می‌شود و آزمایش HBSAg وی منفی می‌شود)، ولی ممکن است ۲ تا ۳ نفر از این افراد در چند سال آینده دچار عود بیماری شده و فعالیت ویروس در بدنشان مجدداً افزایش یابد. در مورد ادامه پیگیری این موارد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

هپاتیت مزمن و سیروز در ناقلین هپاتیت

در تعدادی از افرادی که ویروس به صورت نهفته در بدنشان باقی می‌ماند، ممکن است ویروس فعال شده و باعث التهاب کبد شود. در این موارد، آنزیم‌های کبدی (AST و ALT) در خون افزایش می‌یابد و علائم و شواهد بالینی و آزمایشگاهی دال بر وجود التهاب در کبد ظاهر می‌شوند. در ایران، حدود ۱۰ درصد از ناقلین هپاتیت «بی»، یعنی حدود ۲۰۰ هزار نفر، دچار مشکلات کبدی شده‌اند و ویروس هپاتیت «بی» در کبد آنها تکثیر پیدا می‌کند و باعث التهاب می‌شود. این افراد نیاز به تشخیص شدت التهاب در کبد و فعالیت ویروس در خون دارند و گاهاً به درمان نیز نیاز دارند.سیروز یا تنبلی کبد، یک بیماری پیشرونده کبدی است که با التهاب و تشکیل بافت جوشگاه در کبد مشخص می‌شود. تعداد کمی از ناقلین هپاتیت به این مرحله از بیماری مبتلا می‌شوند. با پیگیری مناسب، تشخیص به موقع و درمان مناسب، از بروز بیماری سیروز جلوگیری می‌شود. امکان تبدیل حالت ناقل هپاتیت به هپاتیت مزمن در طی سال‌ها وجود دارد و به همین دلیل، پیگیری دقیق ناقلین هپاتیت ضروری است. برای تشخیص هپاتیت مزمن، از آزمایشات کبدی (ALT) و شمارش ویروس (HBV viral load) استفاده می‌شود و در برخی موارد نمونه‌برداری کبد یا فیبرواسکن نیز به کار می‌رود.

 

---

پزشکان برای جامعه ضروری هستند

برای جامعه، حضور پزشکان بسیار اهمیت دارد؛ آنها نه تنها به شفای جسمی افراد می‌پردازند، بلکه در بهبود روانی افراد نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. این نوع پزشکان باید غیرتی از حرفه خود، شجاعت در مواجهه با مسائل مرگ و زندگی، صبر و تحمل، و صداقت در تعامل با بیماران داشته باشند. آنها می‌بایست به مردم آموزش دهند که حفظ تعادل در تمامی جنبه‌های زندگی نقش مهمی در حفظ سلامتی جسم و روح دارد. به مردم باید ایمان بیافرایند که فعالیت‌های دستی و تمرینات بدنی، به ویژه در پیشگیری از بیماری‌ها و تسکین ناراحتی‌های روحی، بسیار مهم هستند. ضمن اینکه آنها باید آگاه شوند حتی در مواجهه با شخصیت‌های عصبی، آرامش خود را حفظ کنند و از بحث و جدل با آنها پرهیز کنند؛ زیرا اغلب اینگونه بحث‌ها به مشاجره و اختلاف منجر می‌شوند.

---

آلفا اینترفرون این دارو به صورت تزریقی داده میشود و بیشتر افراد برای ۶ تا ۱۲ ماه درمان میشوند. داروی موجود در بازار به صورت ۵ میلیون روزانه یا یک روز در میان استفاده میشود. اخیراً دارویی به نام پگ اینترفرون با اثربخشی بیشتر به بازار آمده است که هفتگی مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف این ترکیبات با عوارض همراه است که با مشورت با پزشک قابل تحمل می باشند.
دارویی به نام لامیوودین روزی یکبار این دارو را میخورید و درمان معمولا به مدت ۳ تا ۵ سال ادامه دارد. امکان ادامه دارو برای سالها وجود دارد. آدفوویر و تنوفوویر روزی یکبار این دارو را میخورید و درمان معمولا به مدت بیش از ۵ سال ادامه دارد و گاهی تا آخر عمر باید ادامه یابد.
جراحی در طول زمان ممکن است هپاتیت «بی» باعث توقف عمل كبد شود. اگر این اتفاق بیفتد ممکن است نیاز به کبد جدیدی داشته باشید، به این نوع جراحی پیوند کبد گفته میشود. این روش شامل خارج کردن کبد قدیمی و آسیب دیده و جایگزینی یک کبد نو و سالم از یک دهنده عضو است.

---

بیمار گرامی در مورد نوع داروهای موجود در بازار و اثربخشی آنها با پزشک معالج خود مشورت نمائید.

---

واکسیناسیون

بهترین راه برای مقابله با ابتلا به بیماری هپاتیت «بی»، تزریق واکسن مرتبط با این بیماری است. به همین دلیل، واکسیناسیون هپاتیت «بی» برای تمام نوزادان و افرادی که در معرض خطر قرار دارند، توصیه می‌شود. واکسن هپاتیت «بی» به طور معمول در سه مرحله، با فواصل یک ماه و ۶ ماه پس از تزریق اولیه انجام می‌شود. تزریق واکسن باید به صورت عضلانی، به‌ویژه در عضله بازو، انجام شود؛ زیرا تزریق واکسن هپاتیت «بی» در عضله مفصل باسن ممکن است کارایی واکسن را کاهش دهد. بهتر است پس از تکمیل دوره‌های تزریق واکسن، آنتی‌بادی ضد هپاتیت «بی» (HBsAb) در مدت یک تا سه ماه بعد از این تزریق‌ها اندازه‌گیری شود. اگر میزان آنتی‌بادی بیش از ۱۰۰ واحد بین‌المللی باشد، این پاسخ به واکسن مورد تأیید قرار می‌گیرد و ممکن است تا سال‌ها حفظ شود. میزان‌های بین ۱۰ و کمتر از ۱۰۰ نیز به عنوان پاسخ موثر به واکسن تلقی می‌شود.

افراد زیر باید واکسن هپاتیت «بی» را تلقیح کنند:

• همه نوزادان متولد شده
• کودکان کمتر از ۹ سال (کمیته پیشنهاد دهنده واکسن در آمریکا پیشنهاد داده که در افراد جوانتر از ۱۸ سال واکسن هپاتیت «بی» تلقیح شود).
• کارکنان بهداشتی درمانی که ممکن است با خون، فرآورده‌های خونی، سوزن‌ها یا وسایل آلوده به ویروس در تماس باشند. این شامل افراد زیر می‌شود: پزشکان، جراحان، پرستاران، دندانپزشکان، کمک دندانپزشکان، دندان‌سازان، دانشجویان گروه‌های مختلف پزشکی، کارکنان بخش‌های دیالیز، کارکنان آزمایشگاه‌ها، بانک‌های خون، سازمان انتقال خون و افرادی که در خانه از افراد عقب‌افتاده مراقبت می‌کنند.
• همسران، فرزندان، والدین و کسانی که با فرد ناقل هپاتیت «بی» در تماس هستند. این افراد بهتر است هر ۵ سال یکبار از نظر آزمایشات بررسی شوند.
• بیمارانی که در معرض تزریق خون مکرر هستند، مانند بیماران مبتلا به هموفیلی، تالاسمی، همودیالیز و یا معتادان تزریقی.

توصیه می‌شود که به گروه‌های فوق افراد پرخطر، سه نوبت واکسن هپاتیت «بی» تزریق شود و میزان آنتی‌بادی ضد ویروس هپاتیت «بی» یک تا سه ماه پس از تکمیل دوره‌های تزریق واکسن اندازه‌گیری شود. در ضمن، بیمارانی که در معرض تزریق خون مکرر قرار دارند، نیز باید به صورت دوره‌ای از نظر آزمایشات بررسی شوند.

نکاتی در مورد واکسیناسیون:

1. عوارض این واکسیناسیون بسیار کمی دارد و عمدتاً شامل سوزش و قرمزی در ناحیه تزریق در برخی از بیماران می‌شود.
2. استفاده از واکسن‌های موجود در بازار برای ناقلین این بیماری توصیه نمی‌شود.
3. افراد خانواده ناقلین هپاتیت «بی» باید قبل از تلقیح واکسن، آزمایش هپاتیت B انجام دهند.
4. در صورت ورود قطره خون یا ترشحات مایع بدن فرد آلوده به داخل چشم فرد سالم، برای پیشگیری از انتقال ویروس، از انجام تزریق ایمونوگلوبولین ضد هپاتیت «بی» (HIBG) استفاده می‌شود.
5. تزریق مجدد واکسن هپاتیت «بی» پس از ۵ سال تلقیح کامل ضروری نیست.
6. هپاتیت دی (D) با هپاتیت بی ارتباط دارد؛ حدود ۱۰ درصد بیماران مبتلا به هپاتیت «بی»، به صورت همزمان به ویروس دی (DV) نیز مبتلا می‌شوند که در تصمیم‌گیری درمان مؤثر می‌باشد.
7. امروزه می‌توان با بیمار هپاتیت بی زندگی کرد، کار کرد، معاشرت کرد، ازدواج کرد، صاحب فرزند شد و…، بنابراین نیاز به نگرانی نیست.

دریافت نوبت آنلاین بهترین دکترهای متخصص گوارش و کبد

اگر به دنبال متخصصی در زمینه بیماری‌های کبدی هستید، تیم پزشکان ما آماده به خدمت‌رسانی به شما می‌باشد. دکتر های فوق تخصص گوارش و کبد با تجربه‌ای چندین ساله، آماده هستند تا به بهبود و مراقبت از سلامت کبد شما کمک نماید. از میان متخصصان گوارش ما، دکتران مجرب با تخصص در بیماری‌های کبدی، آماده به ارائه خدمات پزشکی بی‌نظیر هستند.

برای دریافت نوبت با دکتر فوق تخصص گوارش و کبد، به طور آسان و سریع، به لینک زیر مراجعه کنید و نوبت خود را در تاریخ و مکانی که ترجیح می‌دهید، رزرو کنید. این اقدام نه تنها زمان شما را صرفه‌جویی می‌کند، بلکه به بهبود سریع‌تر و دقیق‌تر تشخیص بیماری شما کمک خواهد کرد. ما در شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، تهران، یزد و سایر نقاط ایران فعالیت داریم و هدف ما ارتقاء سطح سلامت شماست. جهت رزرو نوبت و کسب اطلاعات بیشتر، به لینک زیر مراجعه نمایید و از خدمات متخصصان ما بهره‌برید.

 رزرو نوبت برای دکتر فوق تخصص گوارش و کبد

بیماری‌های کبدی خطر جدی را به همراه دارند، از این رو به سلامتی خود اهمیت دهید و با تخصص‌های مجرب در این زمینه همراه شوید.

سوالات متداول

• هپاتیت ب چیست و چگونه منتقل میشود؟

هپاتیت B یا ب یک عفونت ویروسی است که کبد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. انتقال هپاتیت B از طریق مختلفی از جمله تماس مستقیم با خون یا مایعات بدنی آلوده، روابط جنسی بی‌حفاظت، اشتراک سوزن‌های تزریقی یا تیغ‌های حلاقت و همچنین از مادر به نوزاد زیر متولد شده انجام می‌شود. این بیماری همچنین از طریق مشترک‌های خانوادگی و اشتراک وسایل شخصی مانند مسواک و خرطوم می‌تواند منتقل شود. تشخیص به موقع، واکسیناسیون منظم، استفاده از محافظت‌های جنسی، و رعایت بهداشت شخصی به کنترل انتقال این بیماری کمک می‌کنند.

---

• زردی پوست علامت هپاتیت B است؟

بله، زردی پوست ممکن است یکی از علامت‌های هپاتیت B باشد.

---

• علائم هپاتیت ب در زنان چیست؟

علائم هپاتیت B در زنان ممکن است شامل درد شکمی، ادرار تیره‌رنگ، تب، درد مفاصل، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ، ضعف و خستگی، زردی پوست و سفیدی چشم است.

---

• علائم هپاتیت ب در مردان چیست؟

علائم و نشانه‌های ابتلا به این ویروس در مردان و زنان تقریباً مشابه هم است. این علائم شامل درد شکمی، ادرار تیره‌رنگ، تب، درد مفاصل، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ، ضعف و خستگی، زردی پوست و سفیدی چشم است.

---

• آغاز بروز علائم هپاتیت ب چقدر طول می کشد؟

آغاز بروز علائم هپاتیت B ممکن است از ۶ هفته تا ۶ ماه زمان ببرد.

---

• هپاتیت ب از طریق پیرسینگ یا تتو هم منتقل می شود؟

بله، هپاتیت B از طریق پیرسینگ، تتو و وسایل تیز و تخته‌ای نیز منتقل می‌شود.

---

• آیا هپاتیت ب از طریق لیزر موهای زائد هم منتقل می شود؟

بله، اگر لیزر موهای زائد با وسیله‌ای که به‌طور غیرتمیز به کار رفته باشد، انجام شود، هپاتیت B می‌تواند منتقل شود.

---

• آیا از طریق تنفس و استنشاق هم مثل آنفولانزا می توانم هپاتیت ب بگیرم؟

خیر، هپاتیت B از طریق تنفس یا استنشاق منتقل نمی‌شود؛ بلکه انتقال این بیماری اغلب از طریق تماس مستقیم با خون یا مایعات بدنی آلوده انجام می‌شود.

---

• آیا از طریق بزاق دهان هم می توانم هپاتیت ب بگیرم؟

بله، اگرچه خطر انتقال هپاتیت B از طریق بزاق دهانی کمتر است، اما در صورتی که بزاق دهانی آلوده به ویروس هپاتیت B با زخمهای باز دهان یا زخمهای جلدی تماس داشته باشد، انتقال ویروس امکان‌پذیر است. از این رو، انتقال هپاتیت B از طریق بزاق نیز وجود دارد اما خطر آن کمتر از انتقال از طریق خون یا مایعات بدنی است.

---

• هپاتیت ب باعث سیروز کبدی می شود؟

بله، هپاتیت B می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود.

---

• آیا باید از نظر ابتلا به هپاتیت B آزمایش شوم؟

آزمایش برای تشخیص هپاتیت B به ویژه در مواردی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید یا علایم مشکوکی دارید، بسیار مهم است. اگر شما از افرادی هستید که در یکی از گروه‌های پرخطر برای ابتلا به هپاتیت B قرار دارید (مانند کارکنان بهداشتی درمانی، افرادی که با فرد ناقل هپاتیت B در تماس هستند و غیره) یا علائمی مشابه این بیماری دارید، توصیه می‌شود تا به پزشک مراجعه کنید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید. در صورتی که نتیجه مثبت برای هپاتیت B داشته باشید، این موضوع به شما کمک خواهد کرد تا اقدامات پیشگیرانه و در صورت نیاز درمانی مناسب را انجام دهید تا به سلامتی خود مراقبت کنید و انتقال این بیماری به دیگران را نیز کاهش دهید.

---

• چگونه می توانم بدانم هپاتیت B دارم یا خیر؟

برای تشخیص هپاتیت B، می‌توانید به مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های لازم اقدام کنید. اگر شما یا معرفی شما در یکی از گروه‌های پرخطر برای ابتلا به هپاتیت B قرار دارید، بهتر است به طور منظم آزمایشات تشخیصی انجام دهید. در غیر این صورت، اگر علائمی مشابه هپاتیت B احساس می‌کنید (مانند خستگی، تب، تهوع، افزایش آنزیم‌های کبدی و غیره) یا اگر به هر دلیلی مشکوک به ابتلا به هپاتیت B هستید، بهتر است تا به پزشک خود مراجعه کرده و او را مطلع سازید تا مناسب‌ترین آزمایش‌ها و اقدامات را برای تشخیص و مدیریت به شما توصیه کند. تشخیص دقیق هپاتیت B توسط پزشک و با استفاده از آزمایشات خونی انجام می‌شود، که می‌توانند شامل بررسی آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌های مرتبط با هپاتیت B باشند.

---

• از کجا می توانم تست هپاتیت B را بگیرم؟

برای انجام آزمایش هپاتیت B می‌توانید به چند منبع مراجعه کنید:

پزشک عمومی یا متخصص: اگر شما به دلیل علائم مشکوک یا مخاطراتی مثل تماس با خون، تزریق مواد مخدر یا داشتن رفتارهای جنسی پرخطر در گروه ریسک هپاتیت B قرار دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و آزمایشات مورد نیاز را در محیط پزشکی انجام دهید.
کلینیک‌ها و مراکز بهداشتی: بسیاری از کلینیک‌ها و مراکز بهداشتی خدمات آزمایشگاهی ارائه می‌دهند و می‌توانند آزمایش هپاتیت B را برای شما انجام دهند. بهتر است قبل از مراجعه تماس بگیرید و از قیمت و نحوه انجام آزمایش مطلع شوید.
بیمارستان‌ها: بیمارستان‌ها نیز معمولاً خدمات آزمایشگاهی ارائه می‌دهند. شما می‌توانید با بخش آزمایشگاه بیمارستان تماس بگیرید و درخواست انجام آزمایش هپاتیت B را داشته باشید.
مراکز آزمایشگاهی خصوصی: در برخی مناطق، مراکز آزمایشگاهی خصوصی نیز فراهم می‌آیند. در صورتی که به دلایلی نمی‌خواهید به مراکز عمومی مراجعه کنید، می‌توانید از این مراکز استفاده کنید.

پیشنهاد می‌شود قبل از مراجعه، با مراکز یا پزشکان مرتبط تماس بگیرید تا در مورد نحوه انجام آزمایش، هزینه‌ها و سایر جزئیات مطلع شوید.

---

• آیا هپاتیت B درمان دارد؟

بله، هپاتیت B اکنون در اکثر موارد قابل درمان است. پیشرفت‌های بزرگی در درمان این بیماری اخیراً رخ داده است. هدف اصلی درمان هپاتیت B سرکوب تکثیر ویروس، کاهش التهاب کبد، پیشگیری از پیشرفت بیماری و کاهش انتقال به دیگران است. درمان از طریق داروها انجام می‌شود و نوع دارو و مدت زمان درمان ممکن است متناسب با وضعیت بیماری و ویروس در بدن تعیین شود. همکاری با پزشک و پیروی از دستورات درمانی اساسی برای بهبود و جلوگیری از عود بیماری است.

---

• چگونه می توان تحت درمان هپاتیت B قرار گرفت؟

برای مداوای هپاتیت B، ابتدا باید با یک پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک شما با انجام آزمایش‌های خونی و تشخیص وضعیت بیماری شما، یک برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین خواهد کرد. انواع داروها معمولاً برای کنترل ویروس هپاتیت B استفاده می‌شوند. درمان با داروها می‌تواند به کاهش میزان ویروس در بدن، کاهش التهاب کبد و بهبود وضعیت کبد کمک کند.

پیروی دقیق از دستورات پزشک و مصرف دقیق داروها بسیار مهم است. پزشک شما ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های متناوب داشته باشد تا اثربخشی درمان را ارزیابی کند و در صورت نیاز تغییراتی در برنامه درمانی ایجاد کند. همچنین، اطلاعاتی در مورد سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، مصرف الکل و مواد مخدر، واکسیناسیون هپاتیت A و B (اگر نیاز باشد)، و محافظت از سلامت کبد خواهید‌گرفت. همچنین، پزشک شما ممکن است در مورد احتمال انتقال ویروس به دیگران توجیهاتی ارائه دهد تا جلوی انتقال ویروس به دیگران گرفته شود.

---

• نحوه پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B چگونه است؟

برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

واکسیناسیون: بهترین راه برای پیشگیری از هپاتیت B واکسیناسیون است. با پزشک خود در مورد تزریق واکسن هپاتیت B مشورت کنید.
استفاده از وسایل بهداشتی شخصی: از وسایل شخصی به صورت مشترک استفاده نکنید تا از انتقال ویروس جلوگیری کنید.
استفاده از واقعیت های جنسی: استفاده از واقعیت های جنسی و لوازم جنسی به جلوگیری از انتقال ویروس کمک می‌کند.
تست هپاتیت B در موارد مشخص: اگر با افراد مبتلا به هپاتیت B تماس داشته‌اید، با پزشک خود در مورد تست‌های لازم مشورت کنید.
مصرف مسئولانه مواد مخدر و الکل: مصرف مسئولانه مواد مخدر و الکل از انتقال ویروس جلوگیری می‌کند.
محافظت در ارتباط جنسی: استفاده از واقعیت‌های جنسی (کاندوم) در ارتباط جنسی به پیشگیری از انتقال ویروس کمک می‌کند.

---

• چگونه می توانم از ابتلا به هپاتیت B جلوگیری کنم؟

بهترین راه جلوگیری از ابتلا به هپاتیت B، دریافت واکسن HBV است.

---

• چگونه می توانم تحت معالجه هپاتیت B قرار گیرم؟

برای معالجه هپاتیت B، ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین شود. درمان هپاتیت B ممکن است شامل موارد زیر باشد:

داروهای ضد ویروسی: پزشک ممکن است داروهای ضد ویروسی مانند داروهای آنتی‌ویروسی (نوکلئوسیدهای تنظیم‌کننده معکوس) به شما تجویز کند. این داروها به کنترل و کاهش تعداد ویروس‌های هپاتیت B در بدن کمک می‌کنند.
پیگیری پزشکی: پزشک شما ممکن است با انجام آزمایش‌های خونی منظم و معاينات مکرر، تغییرات در وضعیت بیماری و پاسخ به درمان را ارزیابی کند.
مراقبت از کبد: ممکن است پزشک تغییرات کبدی را با استفاده از آزمایش‌های تشخیصی مشاهده کند. در صورت لزوم، ممکن است برنامه‌ای برای مراقبت از سلامت کبد و تغذیه مناسب تعیین شود.
مشاوره و پشتیبانی: مباحث مربوط به افزایش آگاهی، تغذیه مناسب، تفهیم درمان و مشاوره روان‌شناختی می‌تواند به شما در مواجهه با هپاتیت B کمک کند.

مهم است که با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی و پیشرفت درمان هپاتیت B صحبت کنید. هر فردی نیازهای منحصر به فرد خود را دارد و برنامه درمانی برای شما باید توسط پزشک معالج تعیین شود.

---

• من هپاتیت B دارم، چگونه می توانم از انتقال آن به دیگران خودداری کنم؟

با تشخیص هپاتیت B، مهمترین گام برای جلوگیری از انتقال آن به دیگران، رعایت تدابیر بهداشتی و اجتناب از انتقال ویروس به افراد دیگر است. بهتر است از وسایل شخصی مانند سرنگ، مسواک، تیغ ریش تراش و حوله مشترک با دیگران استفاده نکنید. در صورت وجود جراحات یا خون‌ریزی، فرآیندهای بهداشتی را دقیق رعایت کرده و از تماس با خون یا مایعات بدنی دیگران خودداری کنید. در زندگی روزمره، از رفتن به دندانپزشک، آزمایشگاه یا سایر محیط‌هایی که خطر انتقال ویروس وجود دارد، با پزشکتان مشورت کنید و او را از وجود هپاتیت B در بدنتان مطلع سازید. از انجام واکسیناسیون به افرادی که در معرض خطر هستند، خانواده‌تان و همچنین پیگیری دقیق درمان با پزشکتان نیز کمک گرفته تا انتقال ویروس به دیگران را به حداقل برسانید.

---

• در هر سنی می توانم واکسن هپاتیت B بزنم؟

بله، واکسن هپاتیت B برای افراد در هر سنی مناسب است. از نوزادان تا افراد مسن، همگی می‌توانند از این واکسن بهره‌برده و از پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B استفاده کنند. اگرچه زمان تزریق واکسن ممکن است برای گروه‌های سنی مختلف متفاوت باشد، اما در هر صورت این واکسن از تولد تا سنین بالاتر توصیه می‌شود تا حفاظت از سلامتی شما در برابر هپاتیت B تضمین شود. برای اطلاعات دقیق‌تر درباره زمان تزریق واکسن برای گروه سنی خود، به پزشک معالج یا مراجعه به مراکز بهداشتی و واکسیناسیون محلی خود مراجعه کنید.

---

• قیمت واکسن هپاتیت ب چقدر است؟

واکسیناسیون نوزادان و گروه پرخطر رایگان است.

---

• آیا لازم است واکسن هپاتیت B دریافت کنم؟

واکسن هپاتیت B به عنوان یک ابزار مهم برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری توصیه می‌شود. دریافت واکسن هپاتیت B به ویژه برای افرادی که در معرض خطر قرار دارند، مثل کارکنان بهداشتی و درمانی، افرادی که با خون یا مواد آلوده به ویروس در تماس هستند، و همچنین افرادی که با همسر یا شریک زندگی ناقل هپاتیت B هستند، بسیار مهم است. در صورتی که مطمئن نیستید که آیا نیاز به واکسن دارید یا خیر، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین تصمیم را برای وضعیت خودتان بگیرید.

---

• سری واکسن های هپاتیت B چگونه کار می کنند؟

واکسن‌های هپاتیت B با تزریق بخشی از آنتی‌ژن‌های سطحی ویروس هپاتیت B به بدن، سیستم ایمنی را به تولید آنتی‌بادی‌های مخصوص به این بیماری تحریک می‌کنند. آنتی‌بادی‌های ایجاد شده به واکسن با ویروس هپاتیت B تعامل می‌کنند و آنتی‌ژن‌های سطحی آن را به خود جذب می‌کنند. به این ترتیب، بدن با آموزش یافتن به تشخیص و نابودی ویروس هپاتیت B آماده می‌شود.

وقتی فرد واکسینه شده با ویروس واقعی هپاتیت B در تماس آمده، سیستم ایمنی با آنتی‌بادی‌هایی که از واکسن تولید شده‌اند، به ویروس حمله کرده و آن را از بدن دفع می‌کند. به این ترتیب، حتی اگر در آینده با ویروس واقعی هپاتیت B در تماس باشید، سیستم ایمنی شما قادر به مقابله با آن خواهد بود و ابتلا به بیماری هپاتیت B را کاهش می‌دهد.

---

• چه افرادی باید واکسن هپاتیت B دریافت کنند؟

واکسن هپاتیت B به افراد مختلفی توصیه می‌شود. این واکسن برای نوزادان از اولین روزهای تولد تا دو روز پس از تولد ضروری است. کودکان و نوجوانان نیز تا سن ۱۸ سال باید به این واکسن تزریق شوند. افرادی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت B قرار دارند، مانند پرسنل بهداشتی، کارکنان درمانی، آزمایشگاهی و افراد مبتلا به بیماری‌های خونی مزمن نیز نیازمند واکسن هستند. افرادی که به کشورهای با انتشار گسترده هپاتیت B سفر می‌کنند و افرادی که به علت جراحی یا درمان‌های خاص به تماس با خون و مایعات بدنی دچار می‌شوند، نیز به واکسن هپاتیت B نیاز دارند. برای تعیین نیاز به واکسن هپاتیت B، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

---

• ایمنی واکسن هپاتیت B چقدر است؟

واکسن هپاتیت B یکی از واکسن‌هایی است که ایمنی بالایی دارد. اغلب افراد پس از تزریق این واکسن بدون مشکلات جدی عاری از هپاتیت B می‌مانند. عوارض جانبی این واکسن بسیار نادر و معمولاً جزئی هستند، از جمله سوزش و قرمزی در ناحیه تزریق. اگرچه همه افراد به طور کامل از واکسن هپاتیت B پاسخ مثبت نمی‌دهند، اما با تزریق نوبت‌های متعدد واکسن، احتمال ایجاد مقاومت و آنتی‌بادی‌های محافظت‌کننده در اکثر افراد افزایش می‌یابد. برای اطمینان از وضعیت ایمنی واکسن هپاتیت B در هر مورد خاص، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

---

• هپاتیت b سرطان زا است؟

بله، هپاتیت B به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد سرطان کبد شناخته شده است. این بیماری می‌تواند به تشکیل التهاب مزمن در کبد و آسیب به سلول‌های کبدی منجر شود، که در نتیجه می‌تواند به تغییرات در ساختار ژنتیکی سلول‌ها و ایجاد مواد مسرطن کننده منجر شود. این تغییرات به تدریج ممکن است به تشکیل سلول‌های سرطانی در کبد منجر شود. به همین دلیل، افراد مبتلا به هپاتیت B با خطر بالاتری از ابتلا به سرطان کبد مواجه هستند. از اهمیت واکسیناسیون، پیشگیری و پایش دقیق برای کاهش خطر ابتلا به هپاتیت B و در نتیجه سرطان کبد استفاده می‌شود.

---

• هپاتیت b کشنده است؟

بله، هپاتیت B در برخی موارد می‌تواند به بیماری‌های جدی و در نهایت به مرگ منجر شود. اگرچه اکثر افرادی که به هپاتیت B مبتلا می‌شوند، بهبودی یافته و بدون عوارض جدی بهبود می‌یابند، اما در مواردی، این بیماری می‌تواند به شکل مزمن در کبد باقی بماند و عوارض جدی را به دنبال داشته باشد. افراد مبتلا به هپاتیت B ممکن است با سیروز کبدی یا سرطان کبد مواجه شوند، که در برخی موارد می‌تواند منجر به وضعیت‌های خطرناک و حتی مرگ باشد. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام، معالجه مناسب، و پیگیری دقیق برای کاهش خطرات و عوارض بیشتر در افراد مبتلا به هپاتیت B بسیار مهم است.

---

• هپاتیت b واگیردار است؟

بله، هپاتیت B به طور واگیردار از طریق تماس با خون، مایعات بدنی مانند ادرار و ترشحات تناسلی، و مواردی مانند سوزن‌های تزریقی آلوده، ابزارهای تیز و زخم‌زا، و روابط جنسی با شخص مبتلا به هپاتیت B منتقل می‌شود. این بیماری به عنوان بیماری منتقلی خونی نیز شناخته می‌شود، به همین دلیل پیشگیری از انتقال و ابتلا به هپاتیت B شامل توصیه‌هایی نظیر واکسیناسیون، استفاده از وسایل تمیز و ضدعفونی، و تجنب رفتارهایی که باعث انتقال بیماری می‌شوند، می‌شود.

---

• با بیمار هپاتیت ب چگونه باید برخورد کرد؟

با بیمار هپاتیت B باید با احترام و محبت برخورد کرده و از مواردی مثل اشتراک اشیاء شخصی، مانند خمیر دندان یا خراطی، خودداری کنید. همچنین در مواقعی که ممکن است به مخلوط خونی یا مایعات بدنی او دسترسی داشته باشید، از دستکش و سایر تجهیزات حفاظتی استفاده کنید.

---

• نحوه مراقبت و پرستاری از بیمار دارای هپاتیت ب چگونه است؟

برای مراقبت و پرستاری از بیمار دارای هپاتیت B، از اشتراک اشیاء شخصی و ابزارها خودداری کنید. در صورت تماس با خون یا مایعات بدنی او، از دستکش و تجهیزات حفاظتی استفاده کنید. اطراف بیمار و محیط اطراف را به دور از هر گونه آلودگی نگه دارید. در ضمن به یاد داشته باشید که بیماری هپاتیت ب با واکسن قابل پیشگیری است، بنابراین بیماران هپاتیتی هم می‌توانند زندگی عادی داشته باشند، فقط باید اقدامات احتیاطی را رعایت کنند. افرادی هم که با این بیماران زندگی می‌کنند حتماً باید تست هپاتیت ب بدهند، واکسن بزنند و اگر رابطه جنسی دارند اقدامات پیشگیرانه را انجام بدهند.

---

• هپاتیت ب همان هپاتيت سرم است؟

بله، هپاتیت B همان هپاتیت سرم است.

---

• چه زمانی باید آزمایش هپاتیت بدهیم؟

آزمایش هپاتیت B باید در صورتی که به عوارض مرتبط با این بیماری مشکوک هستید یا در معرض خطر انتقال قرار گرفته‌اید، انجام شود. همچنین آزمایش هپاتیت B در مواردی که به عنوان بخشی از مراقبت‌های پزشکی واجب می‌باشد (مانند برخی از واکسیناسیون‌ها) نیز انجام می‌شود.

---

• افراد دارای هپاتیت ب تا آخر عمر ناقل هپاتیت ب هستند؟

خیر، افراد دارای هپاتیت B تا آخر عمر ناقل هپاتیت B نیستند. با درمان و مراقبت مناسب، ویروس می‌تواند تا حد زیادی کنترل شود و عوارض کبدی جلوگیری شود.

---

• طول عمر بیماران هپاتیت ب چقدر است؟

بسته به شدت عوارض و تاثیرات هپاتیت B بر کبد و سایر عوامل بهداشتی و درمانی، طول عمر بیماران هپاتیت B ممکن است متفاوت باشد. با مراقبت پزشکی مناسب، درمان منظم و رعایت توصیه‌های بهداشتی، افراد مبتلا به هپاتیت B می‌توانند بسیاری از عوارض جدی را جلوگیری کرده و طول عمر خود را بهبود بخشند.

---

• غذاهای مضر برای هپاتیت ب کدامند؟

برای افراد مبتلا به هپاتیت B، تغذیه مناسب اهمیت دارد. پرهیز از مصرف غذاهایی که باعث بار زیادی بر کبد می‌شوند نظیر چربی‌های اشباع شده، نمک‌های زیاد، آب‌نبات‌های حاوی سموم و الکل ضروری است. همچنین مصرف غذاهای بازرسی نشده یا نگهداری نشده و مصرف آب‌نبات‌های تازه شسته و مواد غذایی با باکتری‌ها در افراد با کبد آسیب‌دیده به خطر افتاده است. برای تغذیه بهینه و مشورت در این زمینه، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید.

---

• برای درمان هپاتیت بی چی خوبه؟ / دشمن هپاتیت ب چیه؟

درمان هپاتیت B بستگی به شدت بیماری، وضعیت کبدی و سایر عوامل دارد. در برخی موارد، افراد ممکن است نیاز به درمان با داروهای ضد ویروسی داشته باشند تا ویروس را کنترل کنند و تأثیر آن را کاهش دهند. درمان‌های دیگر ممکن است شامل ترتیبات مراقبتی کبدی، تغذیه مناسب و استفاده از مکمل‌هایی برای حفظ سلامت کبد باشد. برای انتخاب بهترین راه درمانی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و دستورات وی را رعایت نمایید.

---

• درمان هپاتیت ب غیرفعال به چه صورت است؟

در برخی موارد هپاتیت B به شکل غیرفعال و بدون نشانه‌های بالینی پیشرفت می‌کند و نیاز به درمان فوری ندارد. در این حالت، پزشک معالج شما ممکن است تصمیم بگیرد که شما را تحت نظر قرار داده و با تست‌های منظم کبدی و ویروسی، وضعیت بیماری را پایش کند تا در صورت لزوم در آینده به درمان روشن تر واکنش نشان دهد. اگر تحت مراقبت پزشکی قرار دارید، بهتر است دستورات و توصیه‌های او را دقیقاً دنبال کنید و با وی درباره برنامه‌های پیگیری خود مشورت کنید.

---

• ازدواج با افراد دارای هپاتیت ب به چه صورت است؟

ازدواج با افراد دارای هپاتیت B امکان‌پذیر است، شریک زندگی شما نیاز به واکسن هپاتیت B دارد، استفاده از کاندوم در روابط جنسی پیشنهاد می‌شود و اشتراک مایعات بدنی و لوازم شخصی از جمله سوزن‌های تزریقی باید جلوگیری شود. همچنین، مشورت با پزشک و آزمایشات منظم به منظور بررسی وضعیت سلامتی و واکسیناسیون شریک زندگی توصیه می‌شود. با رعایت این موارد، می‌توانید از انتقال هپاتیت B به دیگران جلوگیری کنید و راهنمایی پزشک را در نظر بگیرید.

---

• چه چیزی برای هپاتیت بی خوب است؟

واکسیناسیون منظم برای هپاتیت B بسیار مؤثر است و بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری است. همچنین، انجام تست‌های منظم جهت ارزیابی وضعیت هپاتیت B، مشاوره پزشکی برای درمان در صورت نیاز، استفاده از روش‌های محافظتی مانند استفاده از کاندوم در روابط جنسی، اشتراک نکردن وسایل شخصی نظیر سوزن‌های تزریقی و دستمال‌های ریزشی، و رعایت بهداشت شخصی موارد مهمی هستند که به کاهش خطر انتقال هپاتیت B کمک می‌کنند.

---

سخن آخر

در نهایت، امروزه با پیشرفت‌های علمی و پزشکی، افراد مبتلا به هپاتیت «بی» می‌توانند زندگی کامل و معمولی‌ای داشته باشند. از تشخیص به موقع واکسیناسیون تا رعایت آموزه‌های بهداشتی، می‌توان با اطمینان به سلامت جسم و روح خود ادامه داد. به همین ترتیب، با توجه به اقدامات پیشگیرانه و مراقبت‌های مناسب، این بیماری قابل مدیریت و کنترل است، و افراد مبتلا به هپاتیت «بی» می‌توانند به طور طبیعی و بدون محدودیت‌های زیاد در جامعه فعالیت کنند و زندگی خود را به شکلی کامل و معنوی به ادامه بدهند.

 

• بیشتر بخوانید

حوزه سلامت و پزشکی از نگاه پزشکان مجله اینترنتی تاپ 10 باز