سولفات نیکل یا نیکل سولفات شش آبه یکی از ترکیبات معدنی سبز رنگ است. سولفات نیکل نوعی نمک است که از واکنش میان اکسید فلز نیکل با اسید سولفوریک به دست می آید. سولفات نیکل به دو صورت خشک و آبدار وجود داشته و در صنایع مختلف رنگرزی، نساجی، سرامیک سازی و … کاربرد دارد.
قیمت این ترکیب ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر برند و شرکت تولید‌کننده قرار گیرد. در ادامه این مقاله از مجله اینترنتی تاپ 10 باز با خواص نیکل سولفات شش آبه و کاربردهای آن آشنا می شویم.
سولفات نیکل چیست؟
سولفات نیکل با فرمول شیمیایی NiSO۴ یک ترکیب جامد است که در صنایع مختلف به کار می‌رود. اگر این ترکیب به حرارت بگذاریم، گازهای سمی تولید می‌شود و ممکن است ماده‌ای خطرناک ایجاد شود. انواع مختلفی از سولفات نیکل به وجود می‌آید؛ زیرا این ترکیب به صورت جامد خشک یا آبدار دیده می‌شود. نوعی بدون آب و نوع دیگر به نام هپتاهیدرات آن وجود دارد که هر دو به رنگ سبز هستند. در این مقاله به بررسی سولفات نیکل شش آبه می‌پردازیم.
نیکل سولفات شش آبه
نیکل سولفات شش آبه، با رنگ آبی سبز و بدون بو، شفاف بوده و بلورهایش اندازه‌ای بین ۱ تا ۲ میلی‌متر دارند. این ترکیب وقتی در دست گرفته می‌شود، دست را رنگی نمی‌کند.
سولفات نیکل ۶ آبه در اتانول و تولوئن حل نمی‌شود اما در آب محلول است. دانسیته آن تقریباً ۲.۷ است. نقطه ذوب این ترکیب ۵۳ درجه سانتیگراد و میزان pH محلول آن ۴ است. برای تعیین درصد خلوص این ترکیب از آمونیوم هیدروکساید غلیظ، شناساگر موروکساید و محلول ۰.۱ مولار EDTA استفاده می‌شود.
وقتی که نیکل سولفات شش آبه تا دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد حرارت داده می‌شود، دچار تخریب حرارتی می‌شود.
خصوصیات سولفات نیکل ۶ آبه
ویژگی های نیکل سولفات 6 آبه |
|
| فرمول شیمیایی | NiSO4 |
| جرم مولی |
|
| ظاهر |
|
| بو | بی بو |
| چگالی |
|
| نقطه ذوب |
|
| نقطه جوش |
|
| حلالیت در آب |
|
| حلالیت بی آب |
|
| اسیدیته | (pKa) 4.5 (هگزا هیدرات) |
| ضریب شکست (nD) : |
|
کاربردهای سولفات نیکل شش آبه
سولفات نیکل در صنایع مختلف از جمله آبکاری، به عنوان یک الکترولیت برای رسوب نیکل بر روی سطوح استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند به عنوان کاتالیزور در واکنش‌های شیمیایی و فرآیندهای صنعتی مانند هیدروژناسیون و سنتز آلی عمل کند. از هگزاهیدرات سولفات نیکل به عنوان ماده اولیه در تولید ترکیبات نیکل، رنگدانه‌ها و کاتالیزورها استفاده می‌شود و نقش مهمی در صنایع داروسازی دارد.
در تولید باتری‌های نیکل-کادمیوم و نیکل-فلز هیدرید نیز از سولفات نیکل استفاده می‌شود. همچنین در کشاورزی، این ترکیب به عنوان کود ریز مغذی برای گیاهان استفاده می‌شود. اما باید توجه داشت که هگزاهیدرات سولفات نیکل با احتیاط استفاده شود، زیرا ممکن است سمی باشد و موجب حساسیت پوستی یا واکنش‌های آلرژیک شود.
کاربردهای صنعتی سولفات نیکل ۶ آبه
سولفات نیکل در فرآیندهای صنعتی به طور گسترده استفاده می‌شود. علاوه بر کاربردهای آبکاری و کاتالیزور، در تولید رنگدانه‌ها، سرامیک‌ها و پوشش‌های فلزی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در واکنش‌های شیمیایی مبتنی بر نیکل، مانند تولید کاتالیزورهای نیکل برای واکنش‌های هیدروژناسیون، به کار می‌رود.
سلامت و ایمنی سولفات نیکل ۶ آبه
مانند بسیاری از ترکیبات نیکل، هگزاهیدرات سولفات نیکل ممکن است سمی باشد. رعایت احتیاطات ایمنی مناسب، از جمله جلوگیری از بلع، استنشاق یا تماس پوستی، بسیار حیاتی است.
به مدت طولانی در معرض سولفات نیکل بودن می‌تواند باعث تحریک پوست، حساسیت، یا واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد شود. بنابراین، هنگام کار با سولفات نیکل، استفاده از تهویه کافی و تجهیزات حفاظت فردی بسیار مهم است.
اثرات زیست محیطی سولفات نیکل ۶ آبه
هگزاهیدرات سولفات نیکل، در صورتی که به مقدار زیاد در محیط آزاد منتشر شود، ممکن است اثرات مضری داشته باشد. نیکل به عنوان یک فلز سنگین، تجمع آن در خاک یا آب می‌تواند برای گیاهان، حیوانات و موجودات آبزی سمی باشد. برای کاهش آلودگی محیط زیست، باید اقدامات مناسبی برای دفع آن انجام شود.
اهمیت دارد که در نظر داشته باشیم که کاربردها و ملاحظات ایمنی ممکن است بسته به صنعت و کاربرد مورد نظر متفاوت باشند. بنابراین، هنگام کار با هگزاهیدرات سولفات نیکل، همواره باید به برگه‌های داده ایمنی مربوطه (SDS) مراجعه کرده و از دستورالعمل‌های ارائه شده توسط سازندگان یا مقامات نظارتی پیروی کرد.
تولید نیکل سولفات شش آبه
با استفاده از اسید سولفوریک، قطعات، تیکه‌ها، تخته‌ها و گلوله‌های فلزی نیکل به سولفات نیکل تبدیل می‌شوند. برای این کار، ابتدا براده‌های نیکل را در یک مخزن استیلی ضد اسید قرار می‌دهند. سپس اسید سولفوریک رقیق شده با آب به آن اضافه می‌شود.
اسید نیتریک یا هیدروژن پراکسید نیز برای اکسیده کردن نیکل استفاده می‌شود. برای حل شدن سریع‌تر نیکل، مقدار اضافیی از اسید سولفوریک اضافه شده و مخلوط جوشانده می‌شود، که باعث تولید گاز N۲O۴ قهوه‌ای رنگ می‌شود.
در انتها، محصول به دست آمده صاف شده و برای خنک شدن و تشکیل کریستال به وان‌های پلی‌اتیلنی منتقل می‌شود. کریستال‌های به دست آمده از محلول جدا شده و برای بسته‌بندی آماده می‌شوند.
سولفات نیکل آبکاری
سولفات نیکل به طور گسترده در صنایع آبکاری فلزات و پالایش الکتریکی به عنوان الکترولیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صنایع مختلف برای محافظت از محصولات فولادی و فلزات غیرآهنی در برابر خوردگی، از پوشش نیکل استفاده می‌شود. این پوشش نیکلی مقاومت در برابر سایش را افزایش می‌دهد و سطوح را در برابر خوردگی محافظت می‌کند. به طور کلی، در آبکاری نیکل، لایه‌ای از نیکل به صورت پوششی بر روی سطوح فلزی قرار می‌گیرد.
سولفات نیکل به عنوان کاتالیزور و ترکیبات نیکل در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این ترکیب به عنوان کاهنده برای ایجاد پوشش سطح نیکل، سیاه کردن برنج و روی، تثبیت کننده رنگ در رنگرزی و نساجی، صنعت سرامیک‌سازی، تولید خشک‌کن‌های کاربردی در سپرهای محافظ، به عنوان کالیبراتور در اندازه‌گیری حساسیت مغناطیسی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قیمت خرید سولفات نیکل ۶ آبه
قیمت سولفات نیکل بسته به درجه هیدراتاسیون آن متغیر است و گرد و غبار این ترکیب معدنی بسیار قابل اشتعال است. نمک‌های ترکیبات نیکل دارای ماهیت سمی هستند و سولفات نیکل به عنوان یک سرطان‌زا شناخته شده است. این ماده در فلزکاری آبکاری نیکل به عنوان الکترولیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، در رنگ‌آمیزی فلزات، در صنعت سرامیک‌سازی و برای تولید خشک‌کن‌ها در سپرهای محافظ به عنوان ماده خشک‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خرید و فروش سولفات نیکل
سولفات نیکل معمولاً با قیمتی بالاتر از قیمت اصلی نیکل به فروش می‌رسد. مصرف جهانی نیکل در حال حاضر حدود ۲.۳ میلیون تن در سال است و اکثراً برای فولادهای ضد زنگ استفاده می‌شود. به دلیل تقاضای بالا برای این ماده، تولیدکنندگان انواع مختلفی از آن را با قیمت‌های متفاوت به بازار عرضه می‌کنند.
استفاده از سولفات نیکل در باتری‌ها بهبود ظرفیت ذخیره‌سازی و طول عمر شارژ را افزایش می‌دهد، که اهمیت زیادی برای عملکرد خودروهای الکتریکی دارد. همچنین، نیکل در باتری‌ها برای حفظ عملکرد پایدار و ایمن در حالت شارژ و استفاده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
