در این مطلب از مجله اینترنتی در مورد ویژگی‌ها، خواص، کاربردها، و قیمت پرکلرواتیلن صحبت می‌کنیم. پرکلرواتیلن در صنایع مختلف مانند صنایع پلاستیک، خواب و پوشاک، تمیزکاری، و صنایع الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به عنوان یک مذاب مناسب برای حمل و ذخیره‌سازی گازها و همچنین به عنوان حلال و تمیزکننده در صنایع شیمیایی و پروسه‌های تولیدی استفاده می‌شود.
در خرید پرکلرواتیلن، عواملی مانند حجم مورد نیاز، درصد خلوص، نرخ ارز و شرکت تولیدکننده باید در نظر گرفته شوند. قیمت پرکلرواتیلن متغیر است و به عواملی مانند عرضه و تقاضا، نرخ ارز و شرایط بازار بستگی دارد. بهترین قیمت می‌تواند با مقایسه لیست پیشنهادی فروشندگان در بازار مواد شیمیایی یافت شود.
پرکلرواتیلن چیست ؟
پرکلرواتیلن یا تتراکلرواتیلن (با نام شیمیایی C2Cl4) یک ترکیب شیمیایی است که به صورت گسترده در صنایع شیمیایی استفاده می‌شود. این ترکیب به عنوان یک حلال قوی در فرآیندهای شیمیایی، به‌خصوص در شستشوی صنعتی و پاک‌کردن مواد آلی، به کار می‌رود. همچنین در تولید پلاستیک‌ها، رنگ‌ها، رزین‌ها، و مواد شیمیایی دیگر نیز کاربرد دارد. این ترکیب بسیار قابل اشتعال است و از این رو باید با احتیاط بسیار بالا استفاده شود. از آنجایی که دارای خواص حلالیتی قوی است، در برخی موارد می‌تواند خطراتی برای سلامتی انسان‌ها و محیط‌زیست ایجاد کند، به خصوص در صنایعی که با این ترکیب به صورت گسترده سر و کار دارند.
تاریخچه کشف پرکلرواتیلن
پرکلرواتیلن اولین بار در سال ۱۸۲۱ توسط مایکل فارادی کشف شد. وی ادراک کرد که هیدروکربن‌ها تحت واکنش کلرینولیز در دماهای بالا، می‌توانند پرکلرواتیلن تولید کنند. این اتفاق به دلیل این است که دماهای بالا می‌توانند باعث تجزیه هیدروکربن‌ها و تولید محصولات جانبی شوند.
ساختار شیمیایی پرک
پیش از خرید ماده شیمیایی تتراکلرواتیلن، ضروری است که با ساختار شیمیایی آن آشنا شوید. تتراکلرواتیلن یک ترکیب هیدروکربن کلردار با فرمول شیمیایی C2Cl4 است.
این مولکول از دو اتم کربن و چهار اتم کلر تشکیل شده است. اتم‌های کربن به وسیلهٔ یک پیوند دوگانه کنار یکدیگر متصل می‌شوند. به علاوه، هر اتم کربن به دو اتم کلر متصل است، که در نتیجهٔ ایجاد یک ساختار حلقوی دارد.
ویژگی های پرکلرواتیلن – خواص فیزیکی و شیمیایی
تتراکلروکربن یک مایع بی‌رنگ و غیرقابل اشتعال است که بین ۸۰ تا ۸۵ درصد از مایعات خشکشویی مورد استفاده در ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. این ماده دارای بوی تیز، شیرین و مانند اتر است که در غلظت‌های ۱ پی‌پی‌ام قابل شناسایی است. معمولاً با نام‌های PCE و Perc نیز شناخته می‌شود. این ماده قابل اشتعال نیست، اما هنگامی که به نور خورشید یا دمای بالا انداخته می‌شود، گاز سمی فسژن را می‌تاباند. فرمول شیمیایی آن C2Cl4 است.
این ماده امتزاج‌پذیری محدودی در آب دارد، اما در الکل، اتر، کلروفرم، بنزن و هگزان قابل امتزاج است و بسیاری از روغن‌ها را حل می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که در صنایعی مانند خشکشویی، پاک‌کردن چربی، گریس و واکس، و از فلزات و سایر سطوح بسیار پرکاربرد باشد.
پرکلرواتیلن یک مایع فرار است، به این معنا که وقتی در آبهای سطحی یا خاک سطحی آزاد می‌شود، تمایل دارد به سرعت تبخیر شود.
خواص و ویژگی های پرکلرواتیلن |
|
| نام ماده شیمیایی |
پرکلرواتیلن |
|
نام انگلیسی ماده |
Perchloroethylene |
| نام های دیگر |
تتراکلرواتیلن ، تتراکلر اتیلن، کربن دی کلراید، پرک |
|
فرمول شیمیایی |
C2Cl4 |
| فشار بخار |
14 میلی متر جیوه در دمای 20 درجه سانتی گراد |
|
شکل و حالت فیزیکی |
مایع بی رنگ |
| بو |
بویی شبیه کلروفوم دارد |
|
جرم مولی یا وزن مولکولی |
۱۶۵٫۹۳ گرم بر مول |
| دمای ذوب |
19- سانتی‌گراد |
|
نقطه جوش |
1/121 سانتی گراد |
| چگالی |
۱٫۶۲۲ گرم بر سانتی متر مکعب |
|
سایر ویژگی‌ها |
|
روش های تولید پرکلرواتیلن
در حال حاضر، سه روش اصلی برای تولید این ماده وجود دارد که به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- کلریداسیون هیدروکربن‌های خاص: این روش شامل واکنش هیدروکربن‌ها با کلر مولکولی یا کلریدهای فلزی است که به وسیله آن کلر به مولکول هیدروکربن اضافه می‌شود. این واکنش‌ها معمولاً در حضور کاتالیزورها انجام می‌شوند و به تولید مواد پایانی موردنظر، از جمله مواد آلی فراورده ای یا مواد پتروشیمیایی، منجر می‌شوند.
- کلریداسیون اتیلن دی کلراید: این روش شامل واکنش اتیلن با کلر در حضور کاتالیزورهای مناسب است که به تولید اتیلن دی کلراید (EDC) منجر می‌شود. سپس EDC به عنوان ماده میانی در تولید واکنش با هیدروکلرید به منظور تولید مواد شیمیایی ارزشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- اکسی کلریناسیون: این روش شامل واکنش ترکیبات آلی با اکسیژن و کلر است که به تشکیل گروه‌های اکسیژنه‌دار (مثل اپوکسیدها) یا هالوژنیدها (مثل هالوژنید آلی) در مولکول هدف منجر می‌شود. این فرآیند می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم انجام شود و در تولید مواد شیمیایی و فراورده‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تاریخچه تولید پرکلرواتیلن
فرآیندهای تولید این محصول در طول زمان تغییرات فراوانی کرده اند. برای اولین بار فارادی با تجزیه هگزاکلرواتان این ماده را تولید کرد، اما با گذشت زمان شرکت های تولید کننده این ماده به روش های کم هزینه تر و بهتری دست یافتند. شرکت DOW در سال 2008 اعلام کرد که توانسته با استفاده از روش “کلرونیزاسیون مستقیم” پرکلرواتیلن را سنتز کند، بازده این روش بسیار بالا و تقریبا نزدیک به صددرصد است.
کاربرد پرکلرواتیلن
پرکلرواتیلن یک ترکیب شیمیایی است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:
- پالایشگاه‌ها: پرکلرواتیلن به عنوان یک حلال قدرتمند در فرآیند پالایش مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بهبود می‌بخشد که مواد مختلف در فرآیند پالایش به درستی جدا شوند.
- صنایع پتروشیمی: در تولید مواد شیمیایی مانند پلیمرها، پرکلرواتیلن به عنوان یک ماده میانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌طور خاص، در تولید پلی وینیل کلراید (PVC) و پلی تترا فلوئورواتیلن (PTFE)، پرکلرواتیلن به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنایع خوابگاهی: پرکلرواتیلن به عنوان یک ماده پاک‌کننده قوی در صنایع خوابگاهی، به ویژه برای تمیزکاری لباس‌ها و پارچه‌ها، استفاده می‌شود. این ماده قادر است به طور موثر لکه‌ها و آلودگی‌های مختلف را از سطوح پاک کند.
- تولید محصولات الکترونیکی: در صنایع الکترونیکی، پرکلرواتیلن به عنوان یک ماده عایق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی آن باعث می‌شود که در تولید قطعات الکترونیکی، مانند برد‌های مدار چاپی، استفاده شود.
- کاربردهای دیگر: پرکلرواتیلن همچنین در صنایع مختلفی مانند صنایع پلاستیک، صنایع داروسازی، تولید رنگ‌ها و رزین‌ها، و همچنین در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد پرکلرواتیلن در خشک شویی
خشک‌شویی‌ها که به جای آب از ماده پرکلرواتیلن استفاده می‌کنند، به طور عمومی به عنوان خشک‌شویی‌های پرک شناخته می‌شوند. بوی خاصی که از خشک‌شویی‌ها برمی‌آید، اصلی‌ترینا از مایع پرکلرواتیلن غلیظ است.
پرکلرواتیلن حدود ۷۵ درصد سنگین‌تر از آب است و میزان استفاده از حلال در خشکشویی به مخزن دستگاه بستگی دارد. این ماده یک حلال عالی برای مواد آلی به‌شمار می‌آید؛ فراری، بسیار پایدار و غیرقابل اشتعال است که به همین دلیل در خشک‌شویی‌ها به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایای استفاده از پرکلرواتیلن در خشکشویی
- حفظ بافت پارچه: پرکلرواتیلن به الیاف و جنس پارچه آسیب نمی‌رساند؛ بنابراین، ساختار و اندازه لباس را تغییر نمی‌دهد.
- خاصیت پاک‌کنندگی بالا: این ماده به‌عنوان حذف‌کننده لکه‌های روغنی و چربی‌ها شناخته می‌شود.
- افزایش چرخه تمیزکردن و زمان خشک‌شدن: خشک‌شویی‌های پرک باعث می‌شوند چرخه تمیزکردن لباس‌ها بهبود یابد و زمان خشک‌شدن آنها کاهش یابد.
- کاهش رنگ‌دهی و افزایش طول عمر لباس: استفاده از پرکلرواتیلن در خشک‌شویی‌ها می‌تواند به کاهش رنگ‌دهی و افزایش طول عمر لباس‌ها کمک کند.
سایرکاربردهای تتراکلرواتیلن
- پرکلرواتیلن (PCE) به عنوان احیاء کننده کاتالیست صنعتی و خوراک برای تولید مواد شیمیایی کلردار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در صنایع قطعه‌سازی و پردازش فلزات و قطعات فلزی، پرکلرواتیلن به عنوان چربی‌زدا استفاده می‌شود.
- در صنایع نساجی، به عنوان تمیزکننده پارچه مورد استفاده قرار می‌گیرد زیرا این حلال پایدار و غیرقابل اشتعال است.
- در صنعت خشکشویی، پرکلرواتیلن به عنوان حلال جهت پاک کردن لکه‌ها استفاده می‌شود.
- پرکلر واتیلن (C2Cl4) در مصارف آزمایشگاهی به عنوان پاک‌کننده وسایل آزمایشگاهی و در مصارف خانگی به عنوان تمیزکننده لکه و فرش استفاده می‌شود.
- در صنایع پوشش‌دهی فلزی و سنگی، پرکلرواتیلن به عنوان خنک‌کننده، روان‌کننده، پاک‌کننده، رقیق‌کننده و ماده‌خام برای تولید مواد شیمیایی کلراته و جلا‌دهنده استفاده می‌شود.
- در صنعت خودروسازی برای ساخت، نگهداری و بخارشویی خودروها استفاده می‌شود.
- به عنوان حلال در صنایع رنگ، جوهر و محصولات پاک‌کننده جوهر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در تولید ترکیبات فلوئوره شده مانند مبردها، مواد خنک‌کننده، فلوئور و پلیمرها استفاده می‌شود.
- در صنایع ساخت مبلمان چوبی، پلاستیک و لاستیک، و همچنین در تولید مواد درزگیرها و محافظ قاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد تتراکلرواتیلن در گذشته
تتراکلرواتیلن در گذشته به عنوان ماده واسطه در تولید HFC-134a و در درمان آلودگی به کرم قلاب‌دار استفاده می‌شد.
جایگزین پرکلرواتیلن
جایگزین‌های مناسب برای پرکلرواتیلن ممکن است شامل موادی مانند دی‌متیل کربنات، اتانول، اسیتون، اتیلن گلیکول، یا بوتانول باشند. این مواد در برخی از کاربردهایی که پرکلرواتیلن به کار می‌رفته استفاده می‌شوند و معمولاً در ارتباط با پاک‌کردن، حلالیت و رقیق کردن مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما توجه داشته باشید که هر ماده‌ای ممکن است ویژگی‌ها و محدودیت‌های خود را داشته باشد و باید با توجه به نیاز و شرایط خاص، جایگزینی مناسب انتخاب شود.
موارد ایمنی مربوط به پرکلرواتیلن
در کنار استفاده از پرکلرواتیلن، ضروری است که نکات ایمنی مرتبط با این ترکیب شیمیایی را رعایت کنیم. ظروف و مخازنی که حاوی تتراکلرواتیلن هستند، باید از منابع تولید حرارت دور و جدا از تماس با ترکیبات اکسید کننده قرار گیرند و در محیطی خشک و خنک با تهویه مناسب نگهداری شوند. استفاده از ظروف ساخته شده از فولاد ضد زنگ، ظروف آلومینیومی یا کربن استیل برای نگهداری تتراکلرواتیلن مناسب است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تماس بسیار کم با پرکلرواتیلن، خطرات حادی ندارد، اما در طولانی مدت ممکن است مشکلاتی مانند سرطان را ایجاد کند. بنابراین، توصیه می‌شود که همه افرادی که با این ماده سر و کار دارند، از لباس کار و ماسک استفاده کنند.
خطرات و عوارض پرکلرواتیلن
خطرات و عوارض استفاده از پرکلرواتیلن (PCE) بستگی به مدت زمان قرارگیری در معرض آن دارد. در کل، PCE می‌تواند بر روی اندام‌های مختلف بدن انسان تأثیرگذار باشد، از جمله کبد، کلیه، اعصاب و قلب.
قرارگیری کوتاه‌مدت
- استنشاق: تنفس PCE ممکن است تحریک بینی و گلو را ایجاد کند و منجر به علائمی مانند خواب‌آلودگی، سردرد، تهوع و استفراغ شود. در غلظت‌های بالا، می‌تواند منجر به مرگ شود.
- تماس با پوست: با تماس با پوست، ممکن است التهاب، قرمزی، خشکی و خارش پوست را ایجاد کند.
- بلع: ممکن است باعث اختلال در بینایی شود.
قرارگیری بلندمدت
ممکن است باعث خارش و قرمزی پوست شود و بر روی سیستم عصبی مرکزی تأثیر بگذارد. این اثرات می‌تواند شامل گیجی، فراموشی، تغییر مزاج، عدم تمرکز، عدم تعادل و هماهنگی شود.
روش از بین بردن تتراکلرواتیلن در محیط
Tetrachloroethylene (PCE) به طور گسترده در صنایع مختلف به عنوان ماده شیمیایی معرف خشکشویی، چربی‌زدایی فلزات و حلال صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در گذشته، بسیاری از مناطق زیرزمینی و مکان‌های دفن زباله به PCE و سایر آلاینده‌های آلی آلوده شده بودند.
این آلودگی‌ها بیشتر به دلیل ناآگاهی عمومی رخ می‌دادند. اگر اقدامات مناسبی برای پاکسازی این مناطق آلوده انجام نشود، احتمال ورود آلودگی‌ها به آبهای سطحی و سیستم‌های تأمین آب وجود دارد.
PCE یک آلاینده سمی با اولویت بالا برای آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده (USEPA) است و برای انسان‌ها، حیوانات و آبزیان، مزمن و سمی است. از نظر تئوری، می‌توان از هر دو روش بیولوژیکی و شیمیایی برای تخریب این هیدروکربن‌های کلردار استفاده کرد.
ماده تجاری PCE بسیار مقاوم به مواد شیمیایی است و زمان تجزیه آن با توجه به شرایط محیطی متفاوت است (ماه‌ها تا سال‌ها). تولید رادیکال‌های آزاد گام اساسی در تخریب هیدروکربن‌های کلردار است.
بازار جهانی فروش پر کلرو اتیلن
در سال ۱۹۸۵، تولید تتراکلرواتیلن به میزان یک میلیون تن در سال انجام می‌شد. اما اکنون، شاهد افزایش قابل توجهی در تولید این ماده در سراسر جهان هستیم.
ارزش صادراتی تتراکلرواتیلن در بازارهای جهانی به مقداری حدود ۱۲۸ میلیون دلار می‌رسد. آلمان با مبلغ ۸۴٫۴۶ میلیون دلار، بزرگترین کشور صادرکننده این ماده است، در حالی که چین بزرگترین کشور واردکننده آن می‌باشد. همچنین، کشورهایی مانند جمهوری چک با ۹۸٫۵ میلیون دلار، بلژیک – لوکزامبورگ با ۲۹٫۶ میلیون دلار، فرانسه با ۲۳ میلیون دلار و آمریکا با ۶٫۲۲ میلیون دلار از بزرگترین کشورهای صادرکننده تتراکلرواتیلن هستند.
تولید پرکلرواتیلن در ایران
پرکلرواتیلن در ایران تولید نمی‌شود و کشور ایران به عنوان یکی از واردکننده‌های پرکلرواتیلن برای صنعت خشکشویی شناخته می‌شود.
مراکز خرید و استعلام قیمت فروش پرکلرواتیلن در تهران و سایر شهرستان ها
بیشتر مراکز خرید و فروش پرکلرواتیلن و دیگر مواد شیمیایی در تهران موجود هستند و فروشندگان پرکلرواتیلن در سایر استان‌ها و شهرستان‌ها در بیشتر موارد، خرید خود را از تهران انجام می‌دهند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که در صورت امکان سعی کنید تا خرید مواد شیمیایی از تهران انجام شود. دلایل این توصیه عبارتند از:
- 1. اغلب شرکت‌های واردکننده پرکلرواتیلن در تهران مستقر هستند.
- خرید پرکلرواتیلن در سایر استان‌ها و شهرستان‌ها در بیشتر موارد از طریق چندین واسطه انجام می‌شود، که خرید در تهران ممکن است از نظر قیمت مقرون به صرفه‌تر و ارزان‌تر باشد.
- به دلیل نزدیکی به تامین‌کننده اصلی کالا و وجود بیشتر انبارهای اصلی مواد شیمیایی در شهر تهران، احتمال اصالت و مرغوبیت کالا افزایش می‌یابد.
با این حال، باید توجه داشت که تمامی شرکت‌های بازرگانی مستقر در تهران از نظر تجربه، سابقه و کیفیت در یک سطح قرار ندارند. بنابراین، در این صفحه و صفحات مرتبط با مواد شیمیایی در کیمیاگر مجله تاپ10باز، تلاش می‌شود تا برترین و باسابقه‌ترین شرکت‌های فعال در زمینه خرید و فروش پرکلرواتیلن معرفی شوند. این شرکت‌ها با مرتب بررسی و ارزیابی، به کاربران معرفی می‌شوند و شرایط اصلی قرار گرفتن در بخش‌های معرفی شده، شامل میزان سابقه، اعتبار و تجربه آنها است.
